جداسازی و شناسایی انگل‌های ماهی سفید رودخانه ای (Squalius cephalus Linnaeus, 1758) رودخانه سیاهرود، استان مازندران

زمینۀ مطالعه: ماهی سفید رودخانه‌ایی (Squalius cephalus) یکی از اعضاء خانواده کپور ماهیان است که جزء ماهیان آب شیرین است و به صورت دسته جمعی در رودخانه­هایی که دارای جریان سریع هستند زندگی می‌­کند. سیاهرود یکی از رودخانه‌های بخش جنوب شرقی حوزه آبریز دریای خزر است. هدف: در این مطالعه هدف بررسی و جداسازی انگل‌های ماهی سفید رودخانه‌ایی رودخانه سیاه رود استان مازندران است. روش‌کار: در مطالعه حاضر مجموعآً 96 نمونه ماهی با میانگین وزنی 3 ± 42 گرم و میانگین طولی 1 ±  15 سانتی‌متر در طی فصول زمستان  1393 و بهار، تابستان و پاییز 1394 از رودخانه سیاهرود جمع آوری شده و سریعاً درون کیسه­های پلاستیکی حاوی اکسیژن به آزمایشگاه انگل شناسی منتقل گردیده و درون اکواریوم نگهداری شدند. نمونه برداری از پوست، باله‌ها، آبشش و چشم ماهیان انجام شد و پس از تهیه لام مرطوب به کمک میکروسکوپ نوری بررسی شدند. نمونه‌های انگلی تثبت شده و با استفاده از مشخصات بیومتری و کلیدهای شناسایی موجود، تا حد جنس و گونه  تشخیص داده شدند. نتایج: در بررسی حاضر 6 گونه انگل داخلی و خارجی از اندام­های مختلف ماهی سفید رودخانه‌ایی سیاهرود جدا شدند که شامل؛ 2 گونه تک یاخته Ichthyophthirius multifiliis و Trichodina sp. از آبشش به ترتیب با بیشترین نمونه مثبت جدا شده در تابستان و بهار، 1 گونه میکسوزوآ،Myxobolus  muelleri  از روده با بیشترین نمونه مثبت جدا شده در زمستان، 3 گونه مونوژن Dactylogyrus vistulaeوDiplozoon paradoxum  از آبشش به ترتیب با بیشترین نمونه‌های مثبت جدا شده در پائیز و تابستان و Gyrodactylus mutabilitas  از پوست و آبشش با بیشترین نمونه‌های مثبت در تابستان بوده‌­اند. نتیجه‌گیری نهایی: به نظر می‌رسد بخش عمده‌ای از دلایل حضور متفاوت انگل‌های جدا شده در فصول مختلف، تغییرات اکولوژیک و محیط رودخانه در طی فصول مختلف و همچنین تأثیرات این تغییرات بر فیزیولوژی بدن ماهیان و چرخه زندگی انگل‌ها است.